Nossa Senhora da Paixão – Mosteiro de São Melécio – Ática

Nossa Senhora da Paixão – Mosteiro de São Melécio – Ática

O ícone da Virgem da Paixão, cujo original se encontra no Museu Bizantino (século XV), é um dos exemplos mais importantes da pintura cretense primitiva.

Nossa Virgem Maria, na forma do Coração, inclina o rosto profundamente em direção ao menino Jesus, não mais repousando sobre Sua bochecha roliça, mas na parte interna de Seu pescoço.

Ela está vestida com seu manto roxo escuro. Todo o tema exala seriedade e profunda tristeza e está significativamente conectado com o futuro sacrifício da criança na cruz.

Os novos elementos relacionados à Paixão são o pé descalço de Nosso Cristo, Seu pé invertido, a sandália desamarrada, Sua veste caída na cintura, as mãos levantadas de Cristo e, especialmente, o movimento com a cabeça jogada para trás, que deixa Seu pescoço nu descoberto e fortemente projetado.

Essa iconografia específica, conhecida na semiologia do futuro sacrifício do menino Jesus, foi usada na representação prefigurativa semelhante do sacrifício de Abraão, onde o pequeno Isaac inclina a cabeça para trás, sugerindo seu pescoço nu.

Algumas tentativas de alterar a atmosfera da obra com ouro e acréscimos elaborados, como as bordas douradas finíssimas nos punhos do maphorion, as franjas douradas etc., levam novamente a uma atmosfera oficial e sacerdotal, enfatizada pelo martírio oficial de São João Batista.

Fonte: Um projeto do Mosteiro de São Melécio, Ática. 

ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΟΥ ΠΑΘΟΥΣ

Ἡ εἰκόνα τῆς Παναγίας τοῦ Πάθους τῆς ὁποίας το πρωτότυπο βρίσκεται στο Βυζαντινό Μουσείο (15ος αἰών) ἀποτελεῖ ἕνα ἀπὸ τὰ σημαντικότερα δείγματα τῆς πρώϊμης Κρητικῆς ζωγραφικής.

Ἡ Παναγία μας στο σχῆμα τῆς Γλυκοφιλοῦσας κλίνει βαθιά το πρόσωπό της πρός το παιδίον Ἰησοῦς χωρίς ν’ ἀκουμπάει πια στην παχουλή παρειά Του ἀλλά στήν ἐσωτερική πλευρά τοῦ λαιμού Του. Εἶναι ντυμένη στο σκούρο μώβ μαφόρι της. Το όλο θέμα ἀποπνέει σοβαρότητα και βαθιά θλίψη καί συνδέεται νοηματι κά μέ τή μελλοντική σταυρική θυσία τοῦ παιδίου.

Τα σχετικά με το Πάθος νέα στοιχεῖα εἶναι τὸ γυμνό πόδι τοῦ Χριστοῦ μας, το ἀνάστροφο πέλμα του, το λυμένο σανδάλι, το πεσμένο στη μέση ἱμάτιό Του, τα σηκωμένα χέρια τοῦ Χριστοῦ καί κυρίως ἡ κίνηση με το πεσμένο πίσω κεφάλι του πού ἀφήνει ἀκάλυπτο καὶ ἔντονα προβαλλόμενο το γυμνό λαιμό Του.

Ἡ εἰδική αὐτή εἰκονογραφία γνωστή στη σημειολογία τῆς μελλοντικῆς θυσίας τοῦ νηπίου Ἰησοῦ χρησιμοποιήθηκε στην παρόμοια προεικονιστική παράσταση τῆς θυσίας τοῦ ᾿Αβραάμ ὅπου ὁ μικρός Ἰσαάκ γέρνει το κεφάλι πρός τα πίσω προτείνοντας το γυμνό λαιμό του. Κάποιες προσπάθειες ν’ ἀλλάξουν τὴν ἀτμόσφαιρα τοῦ ἔργου με χρυσά καί περίτεχνα συμπληρώματα ὅπως τὰ πολύ λεπτά χρυσά περι- γράμματα στις χειρίδες τοῦ μαφορίου, τα χρυσά κρόσσια κ.λ.π ὁδηγοῦν καὶ πά- λι σε ἐπίσημη καὶ ἱερατική ἀτμόσφαιρα ἡ ὁποία τονίζεται μὲ τὴν ἐπίσημη μαρτυ- ρία τοῦ ᾿Αγ. Ιωάννου τοῦ Προδρόμου.

ΕΡΓΟΝ ΑΓΙΟΓΡΑΦΕΙΟΥ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΜΟΝΗΣ ΟΣΙΟΥ ΜΕΛΕΤΙΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ

Fonte:  Verso do ícone

Divulgado por